İstanbul’da 3. köprü ve 3. havalimanı için 1 milyon civarında ağaç kesildi ve projelerin bitiminde toplam 3 milyon ağacın kesilmiş olacağı resmi kaynaklar tarafından da doğrulanıyor. 16 milyon metrekarelik orman alanı yok edilecek.
Bu katliamın hava kirliliği, iklim değişikliği ve su kaynaklarının azalmasına neden olacağı biliniyor. (EKOIQ’da daha önce orman-su döngüsünü ele almıştım.) İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu yanlışın farkına varmış olacak ki Altunizade’de yeni yeni ağaçlar dikmiş. Avrupa’dan Anadolu yakasına Boğaziçi köprüsünden geçtikten sonra lütfen sağ tarafda Altunizade alt geçitteki duvarbahçesine bir bakın. Saksılardan ‘’ağaçlar’’ yapmışlar ve görüntüyü daha da şirinleştirmek için martılar, bulutlar eklenmiş. Şaka mı bu? ‘’Al sana ağaç’’ dercesine, Istanbul halkıyla dalga mı geçiyorlar? Bilemedim.
Kamu Harcamaları İzleme Platformu (KAHİP) İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) 2013 bütçesini inceledi ve bulgularını ‘’2015 Yılı İstanbul Büyükşehir Harcamaları İzleme Raporu’’ olarak yayınladı. Raporu okudum ve sizlerin de okumanızı öneririm. (http://kahip.org) Park ve Bahçeler Dairesi harcamaları 675 milyon TLyi bulmuş. Sorumlulukları çok daha geniş olan Çevre Koruma Dairesi 400 milyon TL harcamış. İstanbul’un en büyük sorunu ulaşıma ancak 175 milyon TL harcanmış. Deprem ve Risk Yönetimi’ne 7 milyon TL harcanmış. Park ve Bahçeler için yapılan harcama Deprem ve Risk Yönetimi için yapılan harcamanın 93 katı. Bu veriler doğrultusunda insanın aklına iki olasılık geliyor: İstanbul’un deprem hazırlıkları 100% karşılanmış ve bu konuda para harcamaya gerek yok. Veya deprem hazırlığı Topbaş yönetimi için öncelik değil. Bütçe önceliklerinde çok büyük bir yanlış olduğu kesin.
Tabii ki parklara ve bahçelere para harcanmasın demiyorum. Yeşilliğin olmaması kentlerde sıcakların daha yoğun olarak yaşanmasına neden oluyor. Yapılanmanın yoğun olduğu yerlerde binalar ve yollar ısındıkça ısı adaları meydana geliyor. Binalar ve asfalt bütün gün güneşin ısısını içine çekiyor ve akşam serinleyen havada kalorifer gibi çevreyi ısıtıyorlar. Yeşil alanlarla karşılaştırıldığında buralarda ısı farkı geceleri 22 dereceyi bulabiliyor. İklim değişikliğinden dolayı yaz mevsimi sıcaklarının her yıl daha arttığını görüyoruz. Bu durumda ısı adaları kamu sağlığı açısından ciddi tehdit oluşturuyor. 2003 yılında Avrupa’da 70,000 kişi aşırı sıcaklardan ölmüştü. Bunların 15000’i Paris’te hayatını kaybetmişti. Geceleri insanların aşırı sıcaklıklardan bir nebze olsun rahatlaması için Paris parkları 24 saat açık tutulmuştu. Yeşil alanların kamu sağlığı konusunda yararları çok sayıda bilimsel araştırma sonucu teyit edilmiş. Yeşil alanda dolaşmak insanı ruhsal yönden rahatlatıyor; stres ve depresyonu azaltıcı etkileri var. Yeşil alan yakınlarında yaşayanlar daha çok yürüyüş, spor yapıyor. Mahallelerde yeşil alan olması sosyal kaynaşmayı sağlıyor, sosyal dayanışmayı güçlendiriyor. Parklarda oynayan çocuklarda obeziteye daha az rastlandığı gibi, yeşil alanlarda bulunan çocukların bilişsel gelişimesinde artış gözlemlenmiş. Ama ne yazık ki okul bahçelerinde genellikle hiç yeşillik yok. Sadece okul bahçeleri değil, İstanbul kent olarak yeşil alan konusunda çok zayıf kalıyor. İstanbul merkezde bu kadar yapılanma sonucu kişi başına düşen yeşil alan1m2‘den az. World Culture Cities Forum çalımasında kentlerdeki yeşil alan %lerini karşılaştırılmış, İstanbul ve Dubai bu değerlendirmede %2 ile son sıradalar.
Bütün bunları alt alta koyunca insanın aklına çok sayıda soru geliyor
- İstanbul’un deprem hazırlıkları ne durumda? Kent olarak depreme hazırmıyız?
- İstanbul’un en büyük sorunu ulaşım olmasına karşın nasıl oluyor da Park ve Bahçelere 4 kat fazla para harcanıyor?
- Bu kadar az yeşil alanı olan bir kentin bütçesinin %8i niçin Park ve Bahçelere harcanıyor? Ve nereye harcanıyor?
- İnsanların yararlanabileceği nitelikte yeşil alanlar niçin çoğaltılmıyor?
- Okul bahçeleri niçin yeşillendirilmiyor?
- Duvarbahçeleri yeşil alan olarak sayılıyor mu?
Bu soruları İstanbul Büyükşehir Belediyesine ileteceğim. Bakalım cevap gelecek mi?
Kentlerde Yeşil Alan Karşılaştırması
|
Kent
|
Yeşil Alan %
|
Kent
|
Yeşil Alan %
|
|
Moscow
|
%54
|
Montréal
|
%15
|
|
Singapore
|
%47
|
Berlin
|
%14
|
|
Sydney
|
%46
|
San Francisco
|
%14
|
|
Vienna
|
%46
|
Amsterdam
|
%13
|
|
Shenzhen
|
%45
|
Toronto
|
%13
|
|
Hong Kong
|
%40
|
Paris
|
%10
|
|
Stockholm
|
%40
|
Melbourne
|
%9
|
|
Madrid
|
%35
|
Buenos Aires
|
%9
|
|
Rome
|
%35
|
Los Angeles
|
%7
|
|
London
|
%33
|
Bogotá
|
%4
|
|
Rio de Janeiro
|
%29
|
Taipei
|
%4
|
|
New York
|
%27
|
Tokyo
|
%3
|
|
Seoul
|
%27
|
Shanghai
|
%3
|
|
Johannesburg
|
%24
|
Mumbai
|
%3
|
|
Brussels
|
%19
|
Istanbul
|
%2
|
|
Warsaw
|
%17
|
Dubai
|
%2
|
|
Edinburgh
|
%16
|
*Bu yazı Mart 2016 tarihli EKOIQ Dergisi’nde de yayınlanmıştır.
